از جدایی نادر از سیمین و اصغر فرهادی زیاد گفتند،زیاد شنیدیم ،زیاد خواندیم.
اما چیزی که گفته نشد( یا حداقل من ندیدم که گفته شود) این "تفکر مردسالارانه" در فیلم های اصغر فرهادی ست..
در فیلم های او همواره زنان موجودات بی فکر و خودسری هستند که مشکلات و گاه فجایع داستان را رقم میزنند. و مردان موجوداتی منطقی، خانواده دوست که در نهایت باید تدبیری برای حل مشکلات بیاندیشند.
حداقل این حالت در دو فیلم "درباره الی" و "جدایی نادر از سیمین" به وضوح به چشم میخورد.
شاید چون تفکر(یا دیدگاه) غالب بر جامعه ما مردسالاری ست چنین مسائلی حتی دیده هم نشود چه برسد به نقد.و یا اینکه فرهادی اینقدر خوب می سازد و چنان غرق داستانت می کند که دیدت ازین منظر دور می شود. ولیکن با کمی دور شدن از جو داستان و مروری دوباره بر آن این حالت مردسالارانه کاملن خودنمایی می کند.
پی نوشت: دلم می خواهد این را با خود فرهادی بگویم،تا جوابی بگیرم از او.چرا که فیلم سازیش را دوست دارم.خوب می بیند و خوب می سازد،اما این ضعفش توی چشمم می زند!
هـــــ...ــِـ...ـــی . . .
پاسخحذفغصه ها هم مثل کوه یخند . . .
هم بیشترشان دیده نمی شود و هم مهر،به چشم بهم زدنی آبشان می کند...
این سوال رو زیاد ازش پرسیدن اتفاقن.
پاسخحذفمن توو نافه خوندم فکر کنم.
خودم قبول‌اش ندارم البته. به‌نظرم چیزی جز واقعیت رو از نگاه خودش نشون نداده و صرفن هم مشکل از خانم‌های قصه‌ش نیست. می‌تونم زیاد سر-اش بحثکنم و ثابت کنم مرد-های قصه‌هاش هم کم اشتباه نکردن.
یک بارگی:
پاسخحذفدقیقن بخش ناخوشایندش همین "واقعیت از نگاه خودش"ه.
خوشحال میشم بحث کنی.حالا بحثت سر کدوم بخش قضیه هست؟!
دیگه اینکه منم می دونم که خیلی جاها مردها اشتباه کردن و یا زن ها رفع و رجوع کننده بودند،اما دید غالب بر داستانش اینه که مردها صحیح تر عمل می کنند تا زنها!
خیلی سکانس ها رو میشه مثال زد که موید این دیدگاهه!
خودش که توو مصاحبه‌ش می‌گفت زنها موتور محرک درام‌ان، واسه همین قصه‌هاش حول اونا می‌چرخه. حالا کاری به این ندارم، ولی مثلن توو چهارشنبه‌سوری مگه نه که مرد قصه بیشتر اشتباه می‌کرد تا زن؟ توو درباره‌ی الی مگه بی‌خیالی و سکوت همه‌ی مردها تا قبل از غرق‌شدن الی، کم‌تر از پنهان‌کاری گلشیفته فراهانی بد بود؟ یا مگه خود الی نقش به اون عصمت رو مدیون همین نویسنده نیست؟
پاسخحذفمن این دیدگاه رو قبول ندارم راستش. توو جدای نادر از سیمین شاید بشه گفت تا حدی زنها با پنان‌کاری مردها رو عذاب می‌دادن، و حتا از اسم بسیار هوشمندانه‌ی فیلم واضحه که جدایی «نادر» از سیمین، اما باز هم شخصیت زن قصه منفی نیست. شخصیت مرد قصه مثبت نیست. از دروغ پیمان معادی، از اون‌همه آرمانی که شهاب حسینی داره و یک‌باره می‌ذاره زیر پا و می گه بیا گناه‌اش گردن من، از پابندی به اصولی ساره بیات داره، از انعطاف زنانه‌ای که لیلا حاتمی داره، از نقش عمیقن مثبت مریلا زارعی، از نقش خداگونه‌ی مادر لیلا حاتمی و...
تو که خودت زنی حتمن بهتر از من دیدی زن‌های شبیه لیلا حاتمی رو. از بس زندگی و شوهر-اش رو دوست داره، نمی‌ره اون ماجرای تصادف رو تعریف کنه براش چون می‌دونه اگه بکنه شوهر-اش می‌زنه زیر همه‌چیز. می‌خواد قضیه فیصله پیدا کنه. این منفی هم ممکنه نباشه. فقط بحث سر اینه که شوهر تو ازت انتظار داره بفهمی که براش مهمه «حق» با کیه، جدای از نتیجه‌ی کار؛ ولی تو برات مهم نیست و نتیجه‌ست که راضی‌ت می‌کنه. من به این نمیگم منفی و مثبت. میگم تفاوت.
خب بالاخره کارگردان یه حق کوچیک هم نداره که بگه خودش، از بین این تفاوت، کدوم رو بیشتر می‌پسنده؟
واقعن فرهادی ضد زن نیست، یا من چیزی که به‌ام ثابت کنه این ماجرا رو ندیده‌م تا حالا.
یک بارگی:
پاسخحذفدرست میگی.
من هم نمیگم فرهادی ضد زنه! میگم نگاهش مردسالارانه ست.توی درباره الی شاید بی حواسی مردها اشکال داشت اما بی خیالی کودکانه "الی" در بازی کردن با بچه ها لب ساحل موجب اون فاجعه شد کما اینکه قربانیش خودش شد!یا همون پنهان کاری گلشیفته که توام گفتی.و همون سکوت "الی"راجع به نامزدش!با وجود همه معصومیتش.بااینکه شاید اون از صورت مسئله هایی بوده که همیشه مدنظر فرهادیه.
در جدایی نادر از سیمین هم که عملن زن ها خرابکار قضیه بودند.
حتی رفتار سیمین(مادر) با ترمه کجا و رفتار نادر (پدر)کجا!
اون قضیه تصادف راضیه هم یکی دیگر.سکوت خواهرشوهر راضیه راجع به همان تصادف یکی دیگر.
قبلن هم گفتم من فیلم سازیه فرهادی رو دوست دارم.خوش فکره!اما به نظر من در این زمینه اعتدال را رعایت نمی کنه.
و من به دفاع از حق زنها! اینها را ننوشتم.می دانم و از همه سهل انگاری ها و یک طرفه اندیشیدن های زنانه باخبرم.
اینها رو گفتم چون همیشه این تفاوت قایل شدن ها تو ذوقم می زنه.چون انسانی اندیشیدن و دیدن از دغدغه های همیشگی منه.
الی چه سهل‌انگاری‌ای کرد؟
پاسخحذففکر کنم باید یه بار دیگه درباره‌ی الی رو از اول ببینی چون الی اصلن خودکشی کرد اون‌جا!
راجع به جدایی نادر از سیمین هم مثال نزدم که دوئل کنم، خواستم فقط بگم که اگه اون که تو میگی هست، این‌طرف قضیه هم هست. اصلن دغدغده‌ی فرهادی این چیزا نیست آخه. ضمن اینکه زن و مرد بپذیریم یا نه تفاوت دارن.
گند-ات بزنن بابا
پاسخحذفهی کامنتام می پره
یک بارگی:
پاسخحذفضمن حفظ خونسردی خود من از طرف بلاگر عذرخواهی میکنم.و یک پیشنهاد!هرچی نوشتی را سلکت آل و کپی کن که اگه پرید زحمت تایپ دوباره نکشی.
اصلن شرمنده م می کنی که می نویسی! :دی
;)
...................................
خوب اینکه الی مرد یا خودکشی کرد همون تصمیمیه که به عهده ببینده ست!!!
دوئلی هم در کار نیست،منم سکانس های مد نظرم را مثال زدم.
شاید دغدغه ش باشه شایدم نه!ولی بهرحال یه کارگردانی که یه همچین فیلم هایی می سازه مسئول تفکرات القایی پشت تصاویرش هم هست دیگه؟!!!